Tóm tắt Luận án Quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục Đại học công lập ở Việt Nam
Bạn đang xem tài liệu "Tóm tắt Luận án Quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục Đại học công lập ở Việt Nam", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
File đính kèm:
tom_tat_luan_an_quan_ly_tai_san_cong_cac_co_so_giao_duc_dai.pdf
Nội dung tài liệu: Tóm tắt Luận án Quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục Đại học công lập ở Việt Nam
- BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ TÀI CHÍNH HỌC VIỆN TÀI CHÍNH ĐÀO THỊ HƯƠNG QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC CÔNG LẬP Ở VIỆT NAM TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ HÀ NỘI, NĂM 2019
- CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI HỌC VIỆN TÀI CHÍNH Người hướng dẫn khoa học: 1. TS. Bùi Tiến Hanh 2. TS. Chu Thị Thủy Chung Phản biện 1: Phản biện 2: Phản biện 3: Luận án sẽ được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án cấp Học viện tại Học viện Tài chính Vào hồi giờ ngày tháng năm 2019 Có thể tìm hiểu luận án tại: - Thư viện Quốc gia Việt Nam - Thư viện Học viện Tài chính
- MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài luận án Cơ sở GDĐH công lập là cơ sở GDĐH do nhà nước (trung ương hoặc địa phương) đầu tư về kinh phí và cơ sở vật chất (đất đai, nhà cửa) và hoạt động chủ yếu bằng kinh phí từ các nguồn tài chính công hoặc các khoản đóng góp phi vụ lợi. Để có cơ sở thực hiện các hoạt động của mình, các cơ sở GDĐH công lập ban đầu được trang bị TSC. Việc quản lý tốt TSC các cơ sở GDĐH công lập sẽ đảm bảo việc thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ mà Nhà nước giao cho các cơ sở GDĐH công lập. Do TSC hình thành chủ yếu từ nguồn chi tiêu công, do vậy việc sử dụng tiết kiệm, chống thất thoát lãng phí là trách nhiệm, nghĩa vụ của các cơ quan quản lý cũng như bản thân các cơ sở GDĐH công lập. Xuất phát từ lý do nêu trên, nghiên cứu sinh đã lựa chọn đề tài:“Quản lý TSC các cơ sở GDĐH công lập ở Việt Nam” làm chủ đề nghiên cứu của luận án tiến sĩ. 2. Tổng quan các nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận án Với vai trò quan trọng ngày càng được khẳng định của TSC đối với mỗi quốc gia cũng như đối với từng cơ quan, tổ chức, đơn vị, có thể thấy trong những năm gần đây các nghiên cứu về TSC và quản lý TSC đã xuất hiện ngày càng nhiều. Các nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận án ở trong nước và ở ngoài nước dưới các dạng các bài báo, luận án, luận văn, giáo trình, các đề tài nghiên cứu khoa học đã được tác giả tổng hợp, phân tích làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn được bàn luận và khoảng trống cần tiếp tục nghiên cứu của luận án. Dưới nhiều góc độ khác nhau, các nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận án đã các nghiên cứu được tìm hiểu và phân tích ở trên đã tiếp cận ở những góc độ hết sức đa dạng, giải quyết được tương đối nhiều vấn đề liên quan đến TSC và quản lý TSC. Tuy nhiên, chưa có nhiều nghiên cứu ở cấp độ luận án tiến sĩ nghiên cứu chuyên sâu về quản lý TSC, đặc biệt là quản lý TSC tại các cơ sở GDĐH công lập mà mới chỉ dừng lại ở các ĐVSN công lập hoặc lại đi vào chi tiết một cơ sở GDĐH công lập chưa tự chủ là một bộ phận của khối ĐVSN công lập, đồng thời giữ vai trò quan trọng trong sự nghiệp phát triển văn hóa – xã hội của quốc gia. Hơn nữa, theo thời gian, cơ chế quản lý cũng như việc tổ chức thực hiện quản lý TSC các cơ sở GDĐH công lập có những thay đổi. Đây chính là khoảng trống nghiên cứu mà đề tài luận án của NCS tập trung giải quyết. 3. Mục đích nghiên cứu của đề tài luận án Mục đích nghiên cứu của đề tài luận án là xây dựng các quan điểm và giải pháp hoàn thiện quản lý TSC các cơ sở GDĐH công lập phù hợp với tiến trình thực hiện cơ chế tự chủ của các cơ sở GDĐH công lập và đổi mới cơ chế quản lý TSC ở Việt Nam. Bám sát mục tiêu nghiên cứu đề tài, các nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể của luận án bao gồm: - Hệ thống hóa, phân tích làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về TSC các cơ sở 1
- GDĐH công lập và quản lý TSC các cơ sở GDĐH công lập. - Tổng hợp, phân tích và minh chứng làm rõ những kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân của thực trạng quản lý TSC các cơ sở GDĐH công lập ở Việt Nam. - Đề xuất quan điểm và các giải pháp hoàn thiện quản lý TSC các cơ sở GDĐH công lập ở Việt Nam có luận cứ khoa học về lý luận và thực tiễn, có tính khả thi cao, phù hợp với tiến trình thực hiện cơ chế tự chủ của các cơ sở GDĐH công lập và đổi mới cơ chế quản lý TSC ở Việt Nam. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài luận án Đối tượng nghiên cứu của đề tài luận án là những vấn đề lý luận và thực tiễn có liên quan đến quản lý TSC các cơ sở GDĐH công lập ở Việt Nam. Phạm vi nghiên cứu của đề tài luận án: Về nội dung: luận án tập trung nghiên cứu quản lý TSC các cơ sở GDĐH công lập trên góc độ quản lý quá trình hình thành, khai thác, sử dụng và kết thúc TSC theo những quy định pháp luật hiện hành ở Việt Nam về quản lý TSC các cơ sở GDĐH công lập Việt Nam. TSC các cơ sở GDĐH công lập rất đa dạng về chủng loại và giá trị, luận án chỉ tập trung nghiên cứu quản lý 2 nhóm TSC đã được tập hợp vào CSDL quốc gia về TSC do Bộ Tài chính đang quản lý, gồm: (1) Tài sản là nhà và (2) Tài sản khác có nguyên giá 500 triệu đồng/1đơn vị tài sản trở lên, trong đó tài sản khác nguyên giá 500 triệu đồng/1 đơn vị trở lên chỉ nghiên cứu đối với TSCĐ hữu hình. Chủ thể quản lý TSC được xác định trong luận án này là Nhà nước quản lý. Đồng thời, trong xu thế hạn chế việc trang bị bằng hiện vật trong hoạt động quản lý của Nhà nước về TSC, luận án sẽ không đi sâu phân tích hình thức trang bị tài sản thông qua hình thức giao cho cơ sở GDĐH công lập. Về không gian và thời gian: Để đảm bảo tính hệ thống của dữ liệu nghiên cứu và phù hợp xu thế phát triển của hệ thống giáo dục đại học Việt Nam, luận án chỉ tập trung nghiên cứu 12 cơ sở GDĐH công lập tự chủ trên 2 năm theo Nghị quyết số 77/2014/NQ- CP của Chính phủ trong giai đoạn 2014 - 2018. Về kinh nghiệm của các nước trên thế giới, Luận án nghiên cứu ở các nước với những mốc thời gian khác nhau nhưng nhìn chung đều là thời gian mà có sự đổi mới về quản lý các cơ sở GDĐH công lập như bắt đầu chuyển sang cơ chế tự chủ hoặc Chính phủ các nước chú trọng đổi mới trong hoạt động quản lý các cơ sở GDĐH công lập nói chung, quản lý tài sản và tài chính cơ sở GDĐH công lập nói riêng. Quan điểm và giải pháp hoàn thiện quản lý TSC các cơ sở GDĐH công lập ở Việt Nam được nghiên cứu áp dụng cho giai đoạn 2020 – 2025, tầm nhìn đến năm 2030. 5. Phương pháp nghiên cứu của luận án Phương pháp luận NCKH được sử dụng là phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử để nghiên cứu các vấn đề đảm bảo tính toàn diện, tính hệ thống, tính thực tiễn và logic. Các phương pháp NCKH cụ thể được sử dụng là các phương pháp NCKH 2
- trong lĩnh vực kinh tế như thống kê, tổng hợp, phân tích, hệ thống, diễn giải, so sánh Các số liệu được sử dụng trong luận án bao gồm số liệu thứ cấp (được thu thập thông qua các báo cáo) và số liệu sơ cấp (tổng hợp qua bảng khảo sát và phỏng vấn trực tiếp). 6. Kết cấu luận án Ngoài phần mở đầu và kết luận, nội dung chính của Luận án được chia thành 3 chương: Chương 1: Lý luận chung và kinh nghiệm quốc tế về quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập. Chương 2: Thực trạng quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập ở Việt Nam. Chương 3: Quan điểm và giải pháp hoàn thiện quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập ở Việt Nam. 7. Kết cấu của luận án Ngoài phần mở đầu và kết luận, nội dung chính của Luận án được chia thành 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận và kinh nghiệm quốc tế về quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập. Chương 2: Thực trạng quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập ở Việt Nam. Chương 3: Quan điểm và giải pháp hoàn thiện quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập ở Việt Nam. 3
- CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC CÔNG LẬP 1.1. TÀI SẢN CÔNG CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC CÔNG LẬP 1.1.1. Cơ sở giáo dục đại học công lập Cơ sở GDĐH công lập là ĐVSN công lập hoạt động trong lĩnh vực giáo dục được Nhà nước trang bị cơ sở vật chất, kể cả đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng. 1.1.2. Khái niệm và đặc điểm tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập 1.1.2.1. Khái niệm tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập TSC các cơ sở GDĐH công lập là một bộ phận TSC mà Nhà nước giao cho các cơ sở GDĐH công lập trực tiếp quản lý và sử dụng để thực hiện các chức năng và nhiệm vụ được giao. 1.1.2.2. Đặc điểm tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập TSC tại các cơ sở GDĐH công lập có thể được hình thành đan xen từ nguồn NSNN và huy động xã hội hóa; TSC tại các cơ sở GDĐH công lập đa dạng và phong phú về chủng loại; Giá trị của TSC các cơ sở GDĐH công lập giảm dần trong quá trình sử dụng. 1.1.3. Phân loại tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập Theo công dụng của tài sản: bao gồm: cơ sở hoạt động sự nghiệp; phương tiện đi lại; máy móc, thiết bị và các tài sản khác. Theo giá trị của tài sản: bao gồm: ngoại trừ nhà, đất, phương tiện vận tải thì các tài sản khác trong các cơ sở GDĐH công lập được chia thành 2 nhóm là tài sản có nguyên giá từ 500 triệu trở lên và những tài sản có nguyên giá dưới 500 triệu. Theo nguồn gốc hình thành: có thể chia TSC các cơ sở GDĐH công lập thành TSC do Nhà nước giao đầu tư, mua sắm, có nguồn gốc từ NSNN và TSC từ nguồn huy động, xã hội hóa. 1.1.4. Vai trò của tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập TSC đóng vai trò nền tảng ban đầu của cơ sở GDĐH công lập, là điều kiện đầu tiên và không thể thiếu để các cơ sở GDĐH công lập thực hiện nhiệm vụ được giao. TSC tại các cơ sở GDĐH công lập là nhân tố quan trọng trong quá trình tổ chức thực hiện các hoạt động sự nghiệp của các trường nhằm giúp các trường cung cấp dịch vụ công với chất lượng cao. 1.2. QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC CÔNG LẬP 1.2.1. Khái niệm quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập Quản lý TSC các cơ sở GDĐH công lập là sự tác động của bộ máy quản lý đến sự hình thành và vận động của TSC các cơ sở GDĐH công lập nhằm đảm bảo TSC được đầu tư xây dựng mới, mua sắm, sử dụng và thanh lý một cách hiệu quả, tiết kiệm; thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ Nhà nước giao cho các cơ sở GDĐH công lập. 4
- 1.2.2. Các yêu cầu quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập Quản lý TSC các cơ sở GDĐH công lập cần quán triệt các yêu cầu: thống nhất về cơ chế, chính sách, chế độ quản lý; thực hiện quản lý và sử dụng TSC theo tiêu chuẩn, định mức; thực hiện phân cấp quản lý TSC; quản lý TSC phải gắn với quản lý NSNN. 1.2.3. Nội dung quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập 1.2.3.1. Quản lý quá trình hình thành tài sản a. Nguồn hình thành tài sản: TSC các cơ sở sở GDĐH công lập được hình thành từ các nguồn chính gồm: TSC bằng hiện vật do Nhà nước giao; Tài sản được đầu tư xây dựng, mua sắm từ NSNN, quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp, quỹ khấu hao tài sản, nguồn kinh phí khác theo quy định của pháp luật; Tài sản được hình thành từ nguồn vốn vay, vốn huy động, liên doanh, liên kết với các tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật. b. Nội dung quản lý quá trình hình thành tài sản: Đối với tài sản hình thành do đầu tư, mua sắm mới thì việc quyết định chủ trương đầu tư, xây dựng, mua sắm tài sản căn cứ vào định mức, tiêu chuẩn sử dụng tài sản, chế độ quản lý tài sản; thực trạng, nhu cầu về TSC và khả năng nguồn lực tài chính để đầu tư xây dựng, mua sắm tài sản của cơ sở GDĐH công lập làm cơ sở xây dựng kế hoạch, ghi vào dự toán NSNN hàng năm. Sau khi có chủ trương đầu tư xây dựng, mua sắm tài sản, việc thực hiện đầu tư, mua sắm tài sản phải tuân thủ theo các quy trình nghiệp vụ, quy định về đầu tư và xây dựng, quy định về mua sắm TSC. Trong quản lý ở giai đoạn này, các cơ sở GDĐH công lập sẽ chỉ đầu tư xây dựng, mua sắm tài sản đã được ghi vào kế hoạch, dự toán, không thực hiện các nhu cầu xây dựng, mua sắm tài sản ngoài kế hoạch (trừ các trường hợp được cấp có thẩm quyền bổ sung, các tài sản mua sắm do tài trợ, biếu tặng). Đối với quản lý quá trình hình thành tài sản thông qua đầu tư xây dựng: Căn cứ vào thực trạng tài sản là nhà của các cơ sở GDĐH công lập; căn cứ vào tiêu chuẩn, định mức sử dụng nhà các cấp do CQNN có thẩm quyền quy định, cơ quan thực hiện chức năng quản lý nhà nước về TSC cùng cấp phối hợp với cơ quan liên quan thẩm định nhu cầu đầu tư xây dựng để quyết định chủ trương đầu tư với các nội dung về quy mô, chất lượng công trình và các vấn đề khác có liên quan. Tùy theo quy mô, tính chất của dự án và năng lực của mình, chủ đầu tư sẽ lựa chọn một trong những hình thức quản lý thực hiện dự án là: chủ đầu tư trực tiếp quản lý thực hiện dự án, chủ nhiệm điều hành dự án, chìa khóa trao tay, tự thực hiện dự án. Đối với quản lý tài sản hình thành thông qua mua sắm: Việc mua sắm TSC phải phù hợp với tiêu chuẩn, định mức, chế độ quản lý, sử dụng TSC. Kinh phí mua sắm TSC do NSNN bảo đảm theo quy định của pháp luật. Việc mua sắm TSC được thực hiện công khai, theo trình tự, thủ tục do pháp luật về đấu thầu. Các hình thức mua sắm tài sản hiện nay đối với các cơ sở GDĐH công lập bao gồm: mua sắm tài sản thông qua đấu 5
- thầu và mua sắm tài sản không thông qua đấu thầu. Đối với tài sản được hình thành do Nhà nước giao, nhận điều chuyển từ đơn vị khác: Căn cứ biên bản bản giao và các tài liệu khác liên quan đến tài sản, cơ sở GDĐH công lập tiến hành lập hồ sơ về tài sản (gồm các thông tin: nguyên giá, năm đưa vào sử dụng, giá trị đã hao mòn, giá trị còn lại, hiện trạng tài sản ) làm cơ sở ghi chép sổ sách quản lý tài sản, hạch toán kế toán theo quy định, làm cơ sở cho việc bố trí khai thác, sử dụng, duy tu, bảo dưỡng tài sản. 1.2.3.2. Quản lý quá trình khai thác, sử dụng tài sản công Đăng ký và báo cáo TSC: Các cơ sở GDĐH công lập phải đăng ký TSC để bảo đảm công khai, minh bạch phục vụ công tác tổng hợp, thanh tra, kiểm của các cơ quan chức năng, giám sát của cộng đồng đối với TSC. Để các CQNN có thể nắm được tình hình quản lý, sử dụng TSC các cơ sở GDĐH công lập; từ đó, tổng hợp tài sản chung của quốc gia, đồng thời có phương án đầu tư mới, điều chuyển, xử lý tài sản một cách kịp thời, hiệu quả, các cơ sở GDĐH công lập phải thực hiện chế độ báo cáo TSC. Các cơ sở GDĐH công lập thực hiện chế độ báo cáo tài sản đối với cơ quan chủ quản để cơ quan này tổng hợp và báo cáo lên cơ quan quản lý về tài chính. Sắp xếp lại, cho thuê, liên doanh, liên kết tài sản: Việc sắp xếp lại tài sản nhằm mục tiêu quản lý, sử dụng tài sản đúng mục đích, có hiệu quả, điều hòa chung tài sản đang quản lý giữa các đơn vị sử dụng để phù hợp với điều kiện về ngân sách đầu tư xây dựng, mua sắm. Cho thuê, liên doanh, liên kết đối với tài sản cơ sở GDĐH công lập được giao quản lý, sử dụng được thực hiện khi tài sản dư thừa, không phát huy hết công suất, đáp ứng được các quy định của nhà nước, cơ sở GDĐH công lập được cho thuê tài sản hoặc mang tài sản đi liên doanh, liên kết với các tổ chức, cá nhân khác. Các quy định cụ thể cho các trường hợp sử dụng TSC vào mục đích cho thuê, sản xuất kinh doanh dịch vụ, liên doanh, liên kết được quy định cụ thể trong Luật Quản lý, sử dụng TSC và Nghị định 152/2017/NĐ – CP. Quản lý tài sản theo tiêu chuẩn, định mức, chế độ sử dụng: việc sử dụng phải tuân thủ theo tiêu chuẩn, định mức nhất định. Tiêu chuẩn, định mức, chế độ quản lý, sử dụng TSC là do Nhà nước ban hành, các cơ sở GDĐH công lập có quyền sử dụng TSC được khai thác, sử dụng đúng tiêu chuẩn, định mức chế độ. Tính hao mòn và trích khấu hao TSCĐ: Hao mòn TSCĐ được tính một năm một lần vào tháng 12 hàng năm. Các tài sản đã tính hao mòn đủ nhưng vẫn còn sử dụng hoặc các TSCĐ chưa tính hao mòn đủ mà đã hư hỏng không tiếp tục sử dụng được nữa thì không phải tính hao mòn nữa. Tính hao mòn TSCĐ tại cơ sở GDĐH công lập được thực hiện theo phương pháp đường thẳng (bình quân). Trong các trường hợp phải trích khấu hao TSCĐ, chi phí khấu hao TSCĐ phải được phân bổ cho từng hoạt động sự nghiệp, hoạt động kinh doanh, cho thuê, liên doanh, liên kết để hạch toán chi phí của từng hoạt động tương ứng. 6
- Bảo dưỡng, sửa chữa tài sản: Mọi TSC trong các cơ sở GDĐH công lập đều phải được bảo dưỡng, sửa chữa theo đúng chế độ, tiêu chuẩn kỹ thuật về bảo quản, sử dụng tài sản theo quy định của CQNN có thẩm quyền và dự toán ngân sách được duyệt. 1.2.3.3. Quản lý tài sản công khi kết thúc quá trình sử dụng Khi TSC hết thời gian sử dụng, đã hao mòn hết hoặc hư hỏng không còn sử dụng được thì phải được tiến hành thanh lý để thu hồi phần giá trị có thể thu hồi được cho NSNN, đồng thời đó cũng là căn cứ để chuẩn bị đầu tư, mua sắm tài sản mới. Khi kết thúc sử dụng tài sản phải thực hiện đánh giá hiện trạng tài sản cả về vật chất và giá trị tài sản, thực hiện kiểm kê, xác định giá trị hiện tại của tài sản, lập những phương án xử lý khác nhau. Vấn đề định giá để bán, thanh lý tài sản là yếu tố nhạy cảm quyết định hiệu quả của quá trình này. Quản lý quá trình kết thúc việc sử dụng TSC tại cơ sở GDĐH công lập chính là quản lý quá trình xử lý tài sản đó với các hình thức khác nhau như thanh lý, bán hoặc chuyển nhượng. 1.2.3.4. Thanh tra, kiểm tra quá trình quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước thường xuyên tiến hành thanh tra, kiểm tra nhằm ngăn chặn và xử lý kịp thời những hành vi vi phạm trong quá trình quản lý, sử dụng TSC. Thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của Nhà nước là một khâu quan trọng trong quản lý TSC. Thanh tra, kiểm tra nhằm tìm ra những ưu điểm, những nhân tố mới, tích cực để phát huy, đồng thời phát hiện những sai lệch của đối tượng quản lý để uốn nắn kịp thời. Mặt khác, qua thanh tra, kiểm tra có thể phát hiện kịp thời những bất cập của chính cơ chế, chính sách liên quan đến sử dụng TSC để hoàn thiện, sửa đổi cho phù hợp. 1.2.4. Nhân tố ảnh hưởng đến quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập 1.2.4.1. Nhóm nhân tố khách quan: hệ thống văn bản pháp luật, chính sách, chế độ quản lý TSC áp dụng cho hệ thống các cơ sở GDĐH công lập; phân cấp quản lý TSC; hệ thống CSDL, thông tin về TSC; cấp quản lý và quy mô tài chính của cơ sở GDĐH công lập; chiến lược phát triển của các cơ sở GDĐH công lập; ý thức sử dụng TSC ở các cơ sở GDĐH công lập; tổ chức bộ máy quản lý TSC tại các cơ sở GDĐH công lập. 1.2.4.2. Nhóm nhân tố chủ quan: tổ chức bộ máy quản lý TSC; hoạt động thanh tra, kiểm tra của CQNN; năng lực của đội ngũ cán bộ công chức làm công tác quản lý TSC trong các CQNN. 1.3. Kinh nghiệm quốc tế về quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập vài bài học cho các cơ sở giáo dục đại học công lập ở Việt Nam 1.3.1. Kinh nghiệm quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập của một số nước trên thế giới 1.3.1.1. Kinh nghiệm quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập ở Trung Quốc Áp dụng phương thức sắp xếp bố trí TSC mới, theo đó ưu tiên bố trí từ tài sản hiện 7
- có của các cơ sở GDĐH công lập; trường hợp không có tài sản hiện có để bố trí thì đi thuê, hạn chế tối đa mua sắm để thực hiện mục tiêu sắp xếp tài sản hiện có sử dụng có hiệu quả, tránh lãng phí; thúc đẩy việc sử dụng chung tài sản hiện có để tăng hiệu quả và tiết kiệm; tất cả các tài sản dôi dư sẽ đưa vào kho TSC, tất cả đều được thực hiện trên mạng. Khi có nhu cầu có thể lên trang web đó để theo dõi. 1.3.1.2. Kinh nghiệm quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập ở Australia Mọi quyết định đầu tư xây dựng, mua sắm, sử dụng và thanh lý tài sản phải đảm bảo tính hiệu quả với ý thức tiết kiệm, công tâm, đồng thời phải thực hiện theo cơ chế đấu thầu, đấu giá, phải công khai trên thông tin đại chúng, với báo chí, nhân dân và phải giải trình với quốc hội, cơ quan có chức năng quản lý tài sản; việc đầu tư xây dựng, mua sắm, sử dụng và thanh lý tài sản được căn cứ chủ yếu vào chất lượng và kết quả đầu ra của dịch vụ cung cấp như: số học sinh tốt nghiệp hàng năm, tỷ lệ đỗ cao...; Mọi tài sản đều phải được ghi chép, hạch toán về cả giá trị và hiện vật, định kỳ được đánh giá lại giá trị tài sản và được quản lý thông qua chương trình phần mềm quản lý tài sản. 1.3.1.3. Kinh nghiệm quản lý tài sản công các cơ sở giáo dục đại học công lập ở Canada Các cơ sở GDĐH công lập chỉ được thuê tài sản trụ sở làm việc, phương tiện đi lại theo tiêu chuẩn, định mức hoặc theo yêu cầu, nhiệm vụ được giao và phải sử dụng tài sản theo đúng mục đích. Quan hệ này được thực hiện theo hợp đồng thuê tài sản. Khi các đơn vị có sự thay đổi về nhu cầu sử dụng diện tích làm việc, phương tiện đi lại hoặc không còn nhu cầu sử dụng sẽ ký lại hợp đồng thuê sử dụng cho phù hợp với nhu cầu, tiêu chuẩn, định mức hoặc chấm dứt hợp đồng thuê 1.3.2. Bài học cho các cơ sở giáo dục đại học công lập ở Việt Nam Sử dụng phương thức thuê tài sản nhằm giảm dần chế độ mua sắm, trang bị tài sản cho các cơ sở GDĐH công lập. Lập dự toán đầu tư, mua sắm tài sản theo phương thức quản lý ngân sách nhà nước theo đầu ra và kết quả. Xây dựng hệ thống CSDL về TSC các cơ sở GDĐH công lập. Tổ chức tốt khâu thanh lý TSC một cách hiệu quả. Tăng cường trách nhiệm giải trình và tính minh bạch trong quản lý TSC tại các cơ sở GDĐH công lập. 8