Luận văn Quy hoạch xây dựng hệ thống chăm sóc y tế và đời sống người cao tuổi các xã nông thôn vùng đồng bằng sông Hồng

Nội dung tài liệu: Luận văn Quy hoạch xây dựng hệ thống chăm sóc y tế và đời sống người cao tuổi các xã nông thôn vùng đồng bằng sông Hồng

1. * H BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ọ và tên h tên và năm TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG - 201 ọ c viên 3 Nguy ễ n Thùy Trang n Trang Thùy * LU Ậ N VĂN TH NGUYỄN THÙY TRANG Ạ QUY HOẠCH XÂY DỰNG HỆ THỐNG CHĂM SÓC Y TẾ & C S ĐỜI SỐNG NGƯỜI CAO TUỔI CÁC XÃ NÔNG THÔN VÙNG Ỹ ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG * N gành: Ki ế n Trúc LUẬN VĂN THẠC SỸ * Năm 2016 * Năm Ngành : Kiến Trúc Hà Nội - 2016
2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG Nguyễn Thùy Trang QUY HOẠCH XÂY DỰNG HỆ THỐNG CHĂM SÓC Y TẾ & ĐỜI SỐNG NGƯỜI CAO TUỔI CÁC XÃ NÔNG THÔN VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG LUẬN VĂN THẠC SỸ Ngành : Kiến Trúc Mã số: 60.58.01.02 CB hướng dẫn: TS.KTS Phạm Đình Tuyển Hà Nội - 2016
3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực. TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Thùy Trang
4. LỜI CẢM ƠN Trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu tại Trường Đại học Xây Dựng, tôi đã nhận được sự giúp đỡ tận tình của Khoa Đào tạo Sau đại học, của các Thầy cô giáo đã giảng dạy giúp tôi có thêm kiến thức và hành trang phục vụ công tác và nghề nghiệp của mình. Sau quá trình học tập, tôi đã hoàn thành Luận văn tốt nghiệp. Để có thể hoàn thành được Luận văn, tôi đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ của các Thầy cô giáo. Tôi xin chân thành cảm ơn TS. KTS Phạm Đình Tuyển, người đã tận tình chỉ bảo và hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện Luận văn tốt nghiệp. Tôi xin chân thành cảm ơn các Thầy cô giáo trong Hội đồng Khoa học đã cho tôi những lời khuyên quý giá, các Thầy cô giáo trong Bộ môn Kiến trúc Công nghiệp Trường Đại học Xây Dựng đã tạo điều kiện tốt cho tôi hoàn thành Luận văn. Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã động viên và giúp đỡ hết lòng để tôi có thể hoàn thành Khóa học và bảo vệ thành công Luận văn tốt nghiệp. Xin chân thành cảm ơn!
5. I MỤC LỤC MỞ ĐẦU 1. Sự cần thiết chọn đề tài luận văn. .....................................................................1 2. Mục đích của luận văn ......................................................................................2 3. Mục tiêu của luận văn .......................................................................................2 4. Phương pháp nghiên cứu của luận văn .............................................................2 5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ...............................................3 6. Kết quả đạt được ...............................................................................................3 7. Cấu trúc của luận văn ........................................................................................4 NỘI DUNG CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH CHĂM SÓC Y TẾ & ĐỜI SỐNG NGƯỜI CAO TUỔI TRÊN THẾ GIỚI VÀ TẠI VIỆT NAM ...............................5 1.1. Tình hình chăm sóc y tế & đời sống người cao tuổi trên thế giới .................5 1.1.1.Tình hình chăm sóc y tế & đời sống người cao tuổi ở một số nước trên thế giới .................................................................................................. 5 1.1.1.1. Đức ............................................................................................................. 5 1.1.1.2. Australia ............................................................................................................ 8 1.1.1.3. Đan Mạch ......................................................................................................... 9 1.1.2. Một số mô hình chăm sóc y tế & đời sống người cao tuổi trên thế giới 12 1.1.2.1. Các loại hình chăm sóc y tế & đời sống người cao tuổi trên thế giới .. 12 1.1.2.2. Một vài ví dụ minh họa về các công trình chăm sóc y tế & đời sống người cao tuổi trên thế giới ..................................................................................................... 13 1.2. Tình hình chăm sóc y tế & đời sống người cao tuổi ở Việt Nam...... ... ..17 1.2.1. Tổng quan chung về người cao tuổi ở Việt Nam ........................................... .17 1.2.1.1. Đặc điểm nhân khẩu học ............................................................................... 17 1.2.1.2. Đời sống gia đình, văn hóa và tinh thần của người cao tuổi ...................... 19
6. II 1.2.1.3. Sức khỏe và chăm sóc sức khỏe của người cao tuổi .................................... 19 1.2.1.4. Hoạt động kinh tế, thu nhập và tình trạng nghèo của người cao tuổi . 21 1.2.2. Kết quả điều tra xã hội học tại một xã điển hình vùng nông thôn Đồng bằng sông Hồng ............................................................................................................ .22 1.3. Những vấn đề đặt ra cho việc nghiên cứu. .....................................................23 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ KHOA HỌC ĐỂ QUY HOẠCH XÂY DỰNG HỆ THỐNG CHĂM SÓC Y TẾ & ĐỜI SỐNG NGƯỜI CAO TUỔI CÁC XÃ NÔNG THÔN VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG ...................................................................24 2.1. Vị trí địa lý - điều kiện tự nhiên vùng Đồng bằng sông Hồng ....................24 2.1.1. Vị trí địa lý .......................................................................................................... 24 2.1.2. Điều kiện tự nhiên ............................................................................................. 25 2.2. Cơ sở dân số NCT các xã nông thôn vùng Đồng bằng sông Hồng ..............26 2.3. Đặc điểm ngôi nhà truyền thống khu vực nông thôn Đồng bằng sông Hồng..........................................................................................................................26 2.3.1. Đặc trưng kiến trúc truyền thống vùng Đồng bằng sông Hồng ...................... 26 2.3.2. Đặc trưng phong cách kiến trúc nhiệt đới ........................................................ 27 2.4. Đặc điểm tâm sinh lý người cao tuổi. .............................................................28 2.4.1. Đặc điểm sinh lý ................................................................................................. 28 2.4.2. Đặc điểm tâm lý ................................................................................................. 29 2.5. Chủ trương – chính sách Nhà nước trong việc chăm sóc y tế & đời sống người cao tuổi. .........................................................................................................30 2.5.1. Nhóm chính sách An sinh xã hội ...................................................................... 30 2.5.1.1. Đối với Bảo hiểm xã hội ................................................................................. 30 2.5.1.2. Đối với Bảo hiểm Y tế .................................................................................... 32 2.5.1.3. Đối với Trợ cấp xã hội ................................................................................... 33
7. III 2.5.2. Nhóm chính sách về thể chế, tổ chức ............................................................... 34 2.5.3. Kế hoạch hoạt động của Uỷ ban Quốc gia về người cao tuổi giai đoạn 2016 – 2025 .. .............................................................................................................. 34 2.5.4. Một số cơ sở pháp lý liên quan đến người cao tuổi......................................... 35 2.6. Cơ sở chức năng của hệ thống chăm sóc y tế và đời sống người cao tuổi. ..36 2.6.1. Trạm y tế xã ....................................................................................................... 36 2.6.1.1. Khái niệm, nhiệm vụ, nguồn nhân lực Trạm y tế xã ..................................... 36 2.6.1.2. Các không gian chức năng chính trong Trạm y tế xã .................................. 37 2.6.2. Nhà dưỡng lão .................................................................................................. 38 2.6.2.1. Khái niệm, nguồn nhân lực Nhà dưỡng lão ................................................... 38 2.6.2.2. Các không gian chức năng chính trong Nhà dưỡng lão ............................... 38 2.6.3. Hệ thống chăm sóc y tế và đời sống người cao tuổi ...................................... 40 2.7. Một số kích thước tiêu chuẩn đối với công trình dành cho người khuyết tật ...................................................................................................................................41 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP QUY HOẠCH XÂY DỰNG HỆ THỐNG CHĂM SÓC Y TẾ & ĐỜI SỐNG NGƯỜI CAO TUỔI CÁC XÃ NÔNG THÔN VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG ...............................................................................43 3.1. Quan điểm chung về việc quy hoạch xây dựng hệ thống chăm sóc y tế và đời sống người cao tuổi các xã nông thôn vùng Đồng bằng sông Hồng. ............43 3.2. Giải pháp về Quy hoạch hệ thống mạng lưới chăm sóc y tế & đời sống NCT ..43 3.2.1. Phân bố Nhà dưỡng lão theo từng xã/huyện .................................................... 43 3.2.2. Phân bố Nhà dưỡng lão theo cụm xã ............................................................... 44 3.2.3. Nhà dưỡng lão gắn với Trạm y tế xã/ Bệnh viện Huyện ................................ 44 3.2.4. Nhà dưỡng lão tồn tại độc lập ........................................................................... 44
8. IV 3.2.5. Các mô hình hoạt động của hệ thống ............................................................... 45 3.3. Giải pháp về Quy hoạch xây dựng hệ thống chăm sóc y tế và đời sống người cao tuổi ..........................................................................................................45 3.3.1. Lựa chọn địa điểm xây dựng ............................................................................ 45 3.3.2. Xác định quy mô tối thiểu Nhà dưỡng lão ...................................................... .45 3.3.3. Quy hoạch tổng mặt bằng Nhà dưỡng lão ....................................................... 46 3.3.3.1. Các dạng bố cục tổng mặt bằng Nhà dưỡng lão .......................................... 46 3.3.3.2. Thiết kế giao thông trong tổng mặt bằng Nhà dưỡng lão............................ 48 3.3.3.3. Thiết kế cảnh quan trong tổng mặt bằng Nhà dưỡng lão ........................... 48 3.4. Giải pháp về công trình kiến trúc. ..................................................................50 3.4.1. Giải pháp tổ hợp không gian .............................................................................. 50 3.4.1.1. Giải pháp mặt bằng ......................................................................................... 51 3.4.1.2. Hình khối công trình ....................................................................................... 51 3.4.2. Giải pháp về kỹ thuật ........................................................................................ 52 3.4.3. Giải pháp về không gian, trang thiết bị nội thất cho NCT.. ............................ 52 3.5. Giải pháp về đầu tư xây dựng và quản lý vận hành. ....................................55 3.5.1. Giải pháp đầu tư ................................................................................................ 55 3.5.2. Giải pháp quản lý xây dựng .............................................................................. 55 3.5.3. Giải pháp vận hành ............................................................................................ 56 KẾT LUẬN. .............................................................................................................58 TÀI LIỆU THAM KHẢO. .....................................................................................60 PHỤ LỤC. ................................................................................................................62 Phụ lục 1. Bảng câu hỏi điều tra đời sống và sức khỏe người cao tuổi xã Thi Sơn – Huyện Kim Bảng – Tỉnh Hà Nam ............................................................................... 62 Phụ lục 2. Các sơ đồ tóm tắt luận văn ......................................................................... 66
9. V DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1: Sắp xếp cuộc sống của người cao tuổi Việt Nam. ....................................71 Bảng 1.2: Tình trạng sức khỏe của người cao tuổi theo lứa tuổi. .............................72 Bảng 1.3: Tỷ lệ nghèo của người cao tuổi Việt Nam. ...............................................72 Bảng 2.1: Bảng thống kê dân số các tỉnh vùng Đồng bằng sông Hồng năm 2011 ...74 Bảng 3.1: Chỉ tiêu diện tích tối thiểu các nhóm phòng và khối chức năng cơ bản đề xuất trong nhà dưỡng lão ..........................................................................................81 Bảng 3.2: Kinh phí đầu tư xây dựng dự kiến ............................................................85 Bảng 3.3: Kinh phí hoạt động dự kiến ......................................................................85 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ Hình 1.1: Khu nhà ở kết hợp nông trại thẳng đứng dành cho người cao tuổi ở Singapore. ..................................................................................................................70 Hình 1.2: Viện dưỡng lão Caritas, Leoben, Austria. ................................................70 Hình 1.3: Viện dưỡng lão tại chù Ji Xiang, Fujian, Trung Quốc. .............................70 Hình 1.4: Viện dưỡng lão Pont – sur – Yonne, Pháp ................................................70 Hình 1.5: Khu nhà ở cho người cao tuổi, Alcacerdosal, Bồ Đào Nha ......................70 Hình 1.6: Tháp dân số Việt Nam qua các giai đoạn .................................................71 Hình 1.7: Phân bố dân số người cao tuổi theo tỉnh ...................................................71 Hình 1.8: Cơ cấu thu nhập hộ gia đình người cao tuổi. ............................................72 Hình 1.9: Một số kết quả điều tra xã hội học về người cao tuổi tại xã Thi Sơn – tỉnh Hà Nam .....................................................................................................................73 Hình 2.1: Vị trí địa lý vùng Đồng bằng sông Hồng. .................................................74 Hình 2.2: Tháp dân số Việt Nam năm 2011 .............................................................74 Hình 2.3: Biểu đồ minh họa cơ sở dân số NCT các xã nông thôn vùng Đồng bằng sông Hồng .................................................................................................................74 Hình 2.4: Minh họa đặc trưng kiến trúc truyền thống vùng Đồng bằng sông Hồng. ...................................................................................................................................75 Hình 2.5: Minh họa nhà ở nông thôn vùng Đồng bằng sông Hồng. .........................75
10. VI Hình 2.6: Minh họa đặc trưng phong cách kiến trúc nhiệt đới. ................................75 Hình 2.7: Các không gian chức năng chính của Trạm y tế xã. .................................77 Hình 2.8: Minh họa mặt bằng và một số không gian chức năng Trạm y tế xã .........77 Hình 2.9: Các không gian chức năng chính của Nhà dưỡng lão ...............................78 Hình 2.10: Minh họa mặt bằng và một số không gian chức năng Nhà dưỡng lão. ..78 Hình 2.11: Kích thước tiêu chuẩn của xe lăn dành cho người khuyết tật. ................79 Hình 2.12: Kích thước đường dốc tiêu chuẩn cho người khuyết tật .........................79 Hình 2.13: Kích thước hành lang tiêu chuẩn cho người khuyết tật ..........................79 Hình 2.14: Kích thước cửa ra vào, cửa sổ tiêu chuẩn cho người khuyết tật. ............79 Hình 2.15: Kích thước thang bộ - thang máy tiêu chuẩn cho người khuyết tật. .......79 Hình 2.16: Kích thước nhà vệ sinh tiêu chuẩn cho người khuyết tật. .......................79 Hình 3.1: Minh họa mô hình phân bố nhà dưỡng lão theo từng xã/huyện. ..............80 Hình 3.2: Minh họa mô hình phân bố nhà dưỡng lão theo cụm xã...........................80 Hình 3.3: Minh họa mô hình nhà dưỡng lão gắn với Trạm y tế xã/ Bệnh viện Huyện ...................................................................................................................................80 Hình 3.4: Minh họa mô hình nhà dưỡng lão tồn tại độc lập. ....................................80 Hình 3.5: Minh họa phương án công trình nằm giữa khu đất xây dựng ...................81 Hình 3.6: Minh họa phương án công trình nằm về một góc khu đất xây dựng. .......81 Hình 3.7: Minh họa phương án công trình nằm về hai bên khu đất xây dựng .........81 Hình 3.8: Minh họa phương án công trình nằm phân tán tự do. ...............................81 Hình 3.9: Minh họa yếu tố cây xanh – mặt nước trong thiết kế cảnh quan nhà dưỡng lão. .............................................................................................................................82 Hình 3.10: Minh họa yếu tố không gian mở - kiến trúc nhỏ trong thiết kế cảnh quan nhà dưỡng lão ............................................................................................................82 Hình 3.11: Minh họa yếu tố đường dạo trong thiết kế cảnh quan nhà dưỡng lão. ...82 Hình 3.12: Minh họa yếu tố trang thiết bị - vật liệu trong thiết kế cảnh quan nhà dưỡng lão. ..................................................................................................................82 Hình 3.13: Minh họa loại nhà hành lang bên ............................................................83 Hình 3.14: Minh họa loại nhà hành lang giữa ...........................................................83