Luận văn Phân tích tình hình hoạt động thanh toán quốc tế tại ngân hàng TMCP Việt Á – chi nhánh Cần Thơ

Nội dung tài liệu: Luận văn Phân tích tình hình hoạt động thanh toán quốc tế tại ngân hàng TMCP Việt Á – chi nhánh Cần Thơ

1. Phân tích tình hình hoạt động TTQT tại ngân hàng TMCP Việt Á – chi nhánh Cần Thơ MỤC LỤC  Trang Chƣơng 1: Giới thiệu ............................................................................................ 1 1.1 Sự cần thiết của việc nghiên cứu .................................................................. 1 1.2 Mục tiêu nghiên cứu .................................................................................... 2 1.2.1 Mục tiêu chung ................................................................................... 2 1.2.2 Mục tiêu cụ thể ................................................................................... 2 1.3 Phạm vi nghiên cứu ..................................................................................... 2 1.3.1 Không gian .......................................................................................... 2 1.3.2 Thời gian ............................................................................................. 3 1.3.3 Đối tƣợng nghiên cứu ......................................................................... 3 1.4 Phƣơng pháp nghiên cứu .............................................................................. 3 1.4.1 Phƣơng pháp thu thập số liệu .............................................................. 3 1.4.2 Phƣơng pháp phân tích số liệu ............................................................ 3 1.5 Lƣợc khảo tài liệu có liên quan .................................................................... 3 Chƣơng 2: Cơ sở lý luận ....................................................................................... 5 2.1 Một số khái niệm cơ bản ............................................................................. 5 2.1.1 Khái niệm thanh toán quốc tế ............................................................ 5 2.1.2 Đặc điểm và vai trò của TTQT ......................................................... 5 2.1.3 Các phƣơng tiện TTQT ....................................................................... 7 2.1.4 Các phƣơng thức TTQT ............................................................................. 11 2.1.5 So sánh những điểm mạnh, điểm yếu của từng phƣơng thức thanh toán ...................................................................................................................... 14 2.2 Một số chỉ tiêu đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh ............................ 16 2.2.1 Doanh thu ......................................................................................... 16 2.2.2 Lợi nhuận .......................................................................................... 17 2.2.3 Tỷ suất lợi nhuận .............................................................................. 17 GVHD: ThS. Trương Chí Tiến Trang 7 SVTH: Lý Thị Ánh Loan
2. Phân tích tình hình hoạt động TTQT tại ngân hàng TMCP Việt Á – chi nhánh Cần Thơ Chƣơng 3: Giới thiệu về ngân hàng TMCP Việt Á ......................................... 18 3.1 Giới thiệu tổng quan về VAB ..................................................................... 18 3.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của ngân hàng .................................. 18 3.1.2 Một số thành tựu đạt đƣợc .................................................................. 19 3.2 Giới thiệu về ngân hàng TMCP Việt Á chi nhánh Cần Thơ ...................... 20 3.2.1 Quá trình hình thành và phát triển ...................................................... 20 3.2.2 Chức năng và vai trò hoạt động của chi nhánh VAB Cần Thơ .......... 21 3.2.3 Cơ cấu tổ chức .................................................................................... 22 3.2.4 Các sản phẩm, dịch vụ của chi nhánh ................................................. 24 Chƣơng 4: Tình hình hoạt động TTQT tại VAB chi nhánh Cần Thơ ........... 27 4.1 Tình hình hoạt động kinh doanh của VAB Cần Thơ ................................. 27 4.2 Định hƣớng và kế hoach 5 năm 2008-2012 của VAB Cần Thơ ............... 28 4.3 Kết quả hoạt động TTQT tại VAB Cần Thơ theo từng phƣơng thức thanh toán ...................................................................................................................... 28 4.3.1 Phƣơng thức L/C ................................................................................. 28 4.3.2 Phƣơng thức nhờ thu ........................................................................... 34 4.3.3 Phƣơng thức chuyển tiền ..................................................................... 38 4.4 Nhận xét chung ........................................................................................... 46 Chƣơng 5: Những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động TTQT trong thời gian tới ............................................................................................... 47 5.1 Một số nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động TTQT ........................ 47 5.1.1 Tập quán và thông lệ quốc tế về tín dụng chứng từ ........................... 47 5.1.2 Chính sách quản lý ngoại hối và luật pháp nƣớc ngoài ...................... 48 5.1.3 Chính sách quản lý ngoại hối của Nhà nƣớc....................................... 48 5.2 Một số giải pháp nhằm phát triển hoạt động TTQT trong thời gian tới ..... 49 5.2.1 Giải pháp nâng cao hiệu quả trong TTQT .......................................... 49 5.2.2 Giải pháp nhằm phát triển TTQT trong thờì gian tới ......................... 57 Chƣơng 6: Kết luận và kiến nghị ...................................................................... 61 6.1 Kết luận ...................................................................................................... 61 6.2 Kiến nghị .................................................................................................... 61 Tài liệu tham khảo .............................................................................................. 64 GVHD: ThS. Trương Chí Tiến Trang 8 SVTH: Lý Thị Ánh Loan
3. Phân tích tình hình hoạt động TTQT tại ngân hàng TMCP Việt Á – chi nhánh Cần Thơ DANH MỤC BIỂU BẢNG  Bảng 4.1: Tình hình hoạt động của VAB Cần Thơ ................................... 27 Bảng 4.2: Tình hình hoạt động L/C xuất khẩu (2006–2008) ........................... 30 Bảng 4.3: Tình hình hoạt động của L/C nhập khẩu (2006-2008) .................... 33 Bảng 4.4: Tình hình thực hiện phƣơng thức nhờ thu đến (2006-2008) ........... 35 Bảng 4.5: Tình hình thực hiện phƣơng thức nhờ thu đi (2006-2008) ............. 37 Bảng 4.6: Tình hình thực hiện phƣơng thức chuyển tiền (2006-2008) ........... 39 Bảng 4.7: Giá trị thanh toán xuất khẩu theo các phƣơng thức thanh toán....... 40 Bảng 4.8: Thu phí thanh toán xuất khẩu theo các phƣơng thức thanh toán .... 42 Bảng 4.9: Giá trị thanh toán nhập khẩu theo các phƣơng thức thanh toán 43 Bảng 4.10: Thu phí thanh toán nhập khẩu theo các phƣơng thức thanh toán . 45 GVHD: ThS. Trương Chí Tiến Trang 9 SVTH: Lý Thị Ánh Loan
4. Phân tích tình hình hoạt động TTQT tại ngân hàng TMCP Việt Á – chi nhánh Cần Thơ DANH MỤC HÌNH  Hình 1: Cơ cấu tổ chức quản lý của VAB Cần Thơ ........................................ 22 Hình 2: Tình hình hoạt động của L/C xuất khẩu (2006-2008) ........................ 31 Hình 3: Tình hình hoạt động của L/C nhập khẩu (2006-2008) ....................... 34 Hình 4: Tình hình thực hiện phƣơng thức nhờ thu đến (2006-2008) .............. 36 Hình 5: Tình hình thực hiện phƣơng thức nhờ thu đi (2006-2008) ................. 38 Hình 6: Tình hình thực hiện phƣơng thức chuyển tiền (2006-2008) ............... 40 Hình 7: Biểu đồ thể hiện tỷ trọng các phƣơng thức thanh toán xuất khẩu năm 2006 ........................................................................................................ 41 Hình 8: Biểu đồ thể hiện tỷ trọng các phƣơng thức thanh toán xuất khẩu năm 2007 ........................................................................................................ 41 Hình 9: Biểu đồ thể hiện tỷ trọng các phƣơng thức thanh toán xuất khẩu năm 2008 ........................................................................................................ 42 Hình 10: Thu phí thanh toán xuất khẩu theo các phƣơng thức thanh toán .... 43 Hình 11: Biểu đồ thể hiện tỷ trọng các phƣơng thức thanh toán nhập khẩu năm 2006 ........................................................................................................ 44 Hình 12: Biểu đồ thể hiện tỷ trọng các phƣơng thức thanh toán nhập khẩu năm 2007 ........................................................................................................ 44 Hình 13: Biểu đồ thể hiện tỷ trọng các phƣơng thức thanh toán nhập khẩu năm 2008 ........................................................................................................ 44 Hình 14: Thu phí thanh toán nhập khẩu theo các phƣơng thức thanh toán ... 45 GVHD: ThS. Trương Chí Tiến Trang 10 SVTH: Lý Thị Ánh Loan
5. Phân tích tình hình hoạt động TTQT tại ngân hàng TMCP Việt Á – chi nhánh Cần Thơ DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT  WTO World Trade of Organization L/C Letter of Credit ATM Automatic Teller Machine UCP Uniform Custom and Pratice for Documentary Credit ICC International Center for Letter of Credit Arbitration NHTMCP Ngân hàng thƣơng mại cổ phần VAB Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Việt Á NHVACT Ngân hàng Việt Á Cần Thơ GVHD: ThS. Trương Chí Tiến Trang 11 SVTH: Lý Thị Ánh Loan
6. Phân tích tình hình hoạt động TTQT tại ngân hàng TMCP Việt Á – chi nhánh Cần Thơ TÓM TẮT NỘI DUNG  Đề tài: “Phân tích tình hình hoạt động thanh toán quốc tế tại Ngân hàng TMCP Việt Á – chi nhánh Cần Thơ” gồm có sáu chƣơng: Nội dung chƣơng 1: Bao gồm sự cần thiết của việc nghiên cứu đề tài đã chọn, mục tiêu nghiên cứu, đối tƣợng nghiên cứu, giới hạn đề tài nghiên cứu ở phạm vi nào, thời gian nghiên cứu là bao lâu, và những phƣơng pháp nghiên cứu mà đề tài sử dụng cho việc nghiên cứu. Nội dung chƣơng 2: Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu. Xây dựng khung lí thuyết vận dụng trong quá trình nghiên cứu bao gồm định nghĩa, vai trò của hoạt động TTQT, các phƣơng tiện và phƣơng thức thanh toán., so sánh điểm mạnh điểm yếu của từng phƣơng thức thanh toán và một số chỉ tiêu đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh. Nội dung chƣơng 3: Giới thiệu tổng quan về Ngân hàng TMCP Việt Á nói chung, Ngân hàng TMCP Việt Á – chi nhánh Cần Thơ nói riêng bao gồm lịch sử hình thành và quá trình phát triển, một số thành tựu đạt đƣợc, chức năng, vai trò của chi nhánh, cơ cấu tổ chức, các sản phẩm, dịch vụ của chi nhánh. Nội dung chƣơng 4: Phân tích tình hình hoạt động TTQT tại Ngân hàng TMCP Việt Á – chi nhánh Cần Thơ qua ba năm (2006 - 2008), cụ thể là phân tích tình hình hoạt động kinh doanh, những định hƣớng và kế hoạch năm năm của Ngân hàng (2008 – 2012), hiệu quả hoạt động TTQT của từng phƣơng thức, từ đó đƣa ra những nhận xét, đánh giá về hiệu quả hoạt động TTQT tại Ngân hàng TMCT Việt Á Cần Thơ trong những năm qua. Nội dung của chƣơng 5: Đƣa ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động TTQT trong thời gian tới, cụ thể là một số nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động TTQT, một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả và phát triển hoạt động TTQT trong thời gian tới. Nội dung của chƣơng 6: Kết luận và kiến nghị. GVHD: ThS. Trương Chí Tiến Trang 12 SVTH: Lý Thị Ánh Loan
7. Phân tích tình hình hoạt động TTQT tại ngân hàng TMCP Việt Á – chi nhánh Cần Thơ CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU 1.1 SỰ CẦN THIẾT CỦA VIỆC NGHIÊN CỨU Hiện nay, tất cả các quốc gia trên thế giới đều hòa mình vào một nền kinh tế mở toàn cầu hóa. Xu hƣớng hội nhập kinh tế thế giới đã trở thành mục tiêu chung cho nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ. Trong xu thế hội nhập đó, nền kinh tế Việt Nam đã có những bƣớc chuyển biến tích cực để bắt kịp vào sự phát triển chung của nền kinh tế thế giới, tốc độ phát triển kinh tế không ngừng tăng cao và ổn định. Đặc biệt, là từ khi Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Tổ Chức Thƣơng Mại Thế Giới (WTO), cùng với sự kiện Mỹ đã ký hiệp ƣớc về “Quy chế thƣơng mại bình thƣờng hóa quan hệ vĩnh viễn với Việt Nam” thì các quan hệ kinh tế đối ngoại ngày càng phát triển hơn và quá trình kinh doanh xuất nhập khẩu thông qua thanh toán quốc tế ngày càng trở nên mạnh mẽ. Đồng thời, dƣới tác động của kinh tế thị trƣờng, các quan hệ về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội giữa các nƣớc ngày càng phát triển. Kết quả thực hiện các mối quan hệ này hình thành các khoản thu – chi tiền tệ quốc tế giữa các nƣớc với nhau, tạo nên địa vị tài chính mỗi nƣớc bội thu hay bội chi. Tuy nhiên do khác nhau về ngôn ngữ, luật pháp, tập quán do cách xa về khoảng cách địa lý nên việc thanh toán không thể tiến hành trực tiếp với nhau, mà nhất thiết phải thông qua các tổ chức trung gian đó là ngân hàng thƣơng mại cùng với mạng lƣới hoạt động của nó có mặt khắp nơi trên thế giới. Vì vậy, thanh toán quốc tế đã trở thành một bộ phận quan trọng không thể thiếu đƣợc trong hoạt động kinh tế, việc thanh toán qua ngân hàng gắn liền với việc gia tăng sử dụng đồng tiền các nƣớc để chi trả lẫn nhau và cùng với nhịp độ phát triển kinh tế, hoạt động của các doanh nghiệp sôi động hơn bao giờ hết trong đó hoạt động thanh toán quốc tế của các ngân hàng không ngừng tăng cao với quy mô ngày càng lớn. Mặc dù vậy, quá trình toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế đã tạo ra những cơ hội lớn nhƣng cũng đặt ra nhiều thách thức lớn nhƣ: cạnh tranh, khủng hoảng kinh tế và ngành ngân hàng là ngành phải chịu tác động trực tiếp trong đó hoạt động thanh toán quốc tế chịu ảnh hƣởng nhiều nhất. Do đó, để phát huy những cơ hội đồng thời hạn chế thấp nhất những thách thức có thể xảy ra thì ngành ngân GVHD: ThS. Trương Chí Tiến Trang 13 SVTH: Lý Thị Ánh Loan
8. Phân tích tình hình hoạt động TTQT tại ngân hàng TMCP Việt Á – chi nhánh Cần Thơ hàng nƣớc ta cần có các giải pháp phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả trong hoạt động kinh tế đối ngoại nhất là trong hoạt động thanh toán quốc tế để đứng vững trong cơ chế thị trƣờng. Chính vì vậy, để đánh giá về thực trạng cũng nhƣ những kết quả đạt đƣợc trong hoạt động thanh toán quốc tế, từ đó tìm ra những yếu tố ảnh hƣởng, những thuận lợi và khó khăn đồng thời đề ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong hoạt động thanh toán quốc tế trong thời gian sắp tới nên em quyết định chọn đề tài :”Phân Tích Tình Hình Hoạt Động Thanh Toán Quốc Tế Tại Ngân Hàng TMCP Việt Á Chi Nhánh Cần Thơ”. 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.2.1 Mục tiêu chung Phân tích hiệu quả trong hoạt động thanh toán quốc tế tại Ngân Hàng TMCP Việt Á chi nhánh Cần Thơ từ năm 2006 -2008 để tìm ra những yếu tố ảnh hƣởng, những thuận lợi và khó khăn đồng thời đề ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong hoạt động thanh toán quốc tế trong thời gian sắp tới. 1.2.2 Mục tiêu cụ thể Đề tài tập trung nghiên cứu các vấn đề sau: - Tìm hiểu những dịch vụ mà ngân hàng cung cấp cho khách hàng nhƣ: tín dụng chứng từ, nhờ thu, chuyển tiền. - Phân tích hiệu quả hoạt động thanh toán quốc tế tại ngân hàng trong những năm qua. - Tìm ra những thuận lợi, khó khăn, và những yếu tố ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động thanh toán quốc tế. - Đề ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong hoạt động thanh toán quốc tế trong thời gian tới. 1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.3.1 Không gian Đề tài đƣợc thực hiện và nghiên cứu tại Ngân Hàng TMCP Việt Á - chi nhánh Cần Thơ. 1.3.2 Thời gian GVHD: ThS. Trương Chí Tiến Trang 14 SVTH: Lý Thị Ánh Loan
9. Phân tích tình hình hoạt động TTQT tại ngân hàng TMCP Việt Á – chi nhánh Cần Thơ Đề tài đƣợc tiến hành trong thời gian từ ngày 02/02/2009 đến ngày 25/04/2009 và đƣợc sử dụng số liệu trong 3 năm: 2006, 2007, 2008 để hoàn thành. 1.3.3 Đối tƣợng nghiên cứu Sử dụng tài liệu của Ngân hàng: bảng báo cáo kết quả thực hiện hoạt động thanh toán quốc tế, bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, ... qua 3 năm để phân tích và đánh giá các chỉ tiêu hiệu quả nhƣ: doanh thu, chi phí, lợi nhuận, giá trị thanh toán, phí thanh toán của các phƣơng thức qua các năm. 1.4 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1.4.1 Phƣơng pháp thu thập số liệu - Số liệu chủ yếu do Ngân Hàng cung cấp, ngoài ra còn sử dụng các số liệu có liên quan đến đề tài từ sách báo chuyên ngành, Internet - Tiếp thu tham khảo những ý kiến của cán bộ, nhân viên trong các phòng ban. 1.4.2 Phƣơng pháp phân tích số liệu Từ những số liệu thu thập đƣợc qua quá trình chọn lọc, thống kê và mô tả lại một cách khoa học thành những biểu bảng, đồ thị... để thể hiện thực trạng hiệu quả hoạt động thanh toán quốc tế và từ đó đƣa ra những kết luận, giải pháp cho đề tài. Bên cạnh đó, đề tài còn sử dụng phƣơng pháp so sánh để phân tích. Đây là phƣơng pháp đơn giản và đƣợc sử dụng nhiều nhất dùng để xem xét một chỉ tiêu phân tích bằng cách dựa trên việc so sánh với một chỉ tiêu cơ sở (chỉ tiêu gốc), qua đó xác định xu hƣớng biến động của chỉ tiêu cần phân tích. 1.5 LƢỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU - Luận văn tốt nghiệp: “Phân tích thực trạng thanh toán tín dụng chứng từ tại ngân hàng Eximbank chi nhánh Cần Thơ” của Ngô Thị Thanh Thơ. Luận văn đã phân tích quy trình và hiệu quả của phƣơng thức thanh toán tín dụng chứng từ, đề ra những giải pháp nhằm hạn chế rủi ro của phƣơng thức thanh toán tín dụng chứng từ tại Ngân hàng Eximbank chi nhánh Cần Thơ. - Luận văn tốt nghiệp: “Phân tích hiệu quả hoạt động xuất khẩu gạo tại công ty xuất nhập khẩu Vĩnh Long” của Huỳnh Thị Hoàng Oanh. Nội dung của đề tài này là phân tích hoạt động kinh doanh xuất khẩu gạo của công ty xuất nhập khẩu GVHD: ThS. Trương Chí Tiến Trang 15 SVTH: Lý Thị Ánh Loan
10. Phân tích tình hình hoạt động TTQT tại ngân hàng TMCP Việt Á – chi nhánh Cần Thơ Vĩnh Long, tìm ra những điểm mạnh điểm yếu cũng nhƣ cơ hội và thách thức đối với công ty, đồng thời đề ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả xuất khẩu gạo trong thời gian tới. - “Giáo trình thanh toán quốc tế” của Ts. Trầm Thị Xuân Hƣơng. Nội dung chính của giáo trình này bao gồm những vấn đề cơ bản về thanh toán quốc tế, các phƣơng tiện, phƣơng thức thanh toán, các kỹ thuật giao dịch với ngân hàng trong thanh toán quốc tế và các nghiệp vụ kinh doanh ngoại tệ trên thị trƣờng hối đoái. GVHD: ThS. Trương Chí Tiến Trang 16 SVTH: Lý Thị Ánh Loan