Đề tài Hệ thống tiền tệ của các nước theo hệ thống đồng Franc và vị thế của các đồng Franc trên thị trường ngoại hối

Nội dung tài liệu: Đề tài Hệ thống tiền tệ của các nước theo hệ thống đồng Franc và vị thế của các đồng Franc trên thị trường ngoại hối

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM KHOA TÀI CHÍNH – THƯƠNG MẠI BÀI TIỂU LUẬN TÀI CHÍNH TIỀN TỆ Đề tài HỆ THỐNG TIỀN TỆ CỦA CÁC NƯỚC THEO HỆ THỐNG ĐỒNG FRANC VÀ VỊ THẾ CỦA CÁC ĐỒNG FRANC TRÊN THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI Ngành: TÀI CHÍNH - THƯƠNG MẠI Chuyên ngành: TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG Giảng viên hướng dẫn: TS.NGUYỄN THỊ CÚC HỒNG Sinh viên thực hiện: MSSV Lớp 1. Nguyễn Thị Huyền Trang 19DTCB4 2. Hồ Thu Trang 19DTCB4 3. Nguyễn Quỳnh Như 19DTCB4 4. Nguyễn Nhật Uyên 19DTCB4 5. Mai Thị Ánh Tuyết 19DTCB4 TP. Hồ Chí Minh, 2020
2. DANH SÁCH NHÓM 2 - LỚP 19DTCB4 - CA 2 THỨ 2,4 ĐÁNH STT HỌ VÀ TÊN PHÂN CÔNG GIÁ Tìm hiểu đồng franc CFP, lời mở 1 Nguyễn Thị Huyền Trang 10/10 đầu và lời kết, sửa lỗi. Tìm hiểu đồng franc Pháp và làm 2 Hồ Thu Trang 10/10 word. Tìm hiểu đồng franc CFA và làm 3 Nguyễn Quỳnh Như 10/10 powerpoint. Tìm hiểu đồng franc CHF và một số 4 Nguyễn Nhật Uyên 10/10 đồng khác. Lý thuyết về hệ thống tiền tệ và thị 5 Mai Thị Ánh Tuyết 10/10 trường ngoại hối. 1
3. DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT VIẾT TẮT DIỄN GIẢI NHTW Ngân hàng Trung Ương NHTM Ngân hàng Thương mại ECB Ngân hàng Trung ương Châu Âu USD Đô la Mỹ GBP Bảng Anh FPF Franc Pháp JPY Yên Nhật DEM Mác Đức GDP Tổng sản phẩm quốc gia IFM Quỹ tiền tệ Quốc tế SNB Ngân hàng Trung ương Thụy Sĩ CEDEAO Cộng đồng Kinh tế các nước Tây Phi WAMU Tám nước thuộc Liên minh Tiền tệ Tây Phi
4. DANH SÁCH CÁC BIỂU DỒ, ĐỒ THỊ, SƠ ĐỒ, HÌNH ẢNH Hình 2-1 : Đồng Franc vàng đầu tiên năm 1360 ...........................................15 Hình 2-2 : Giá trị đồng Franc mới tính theo Euro (1960-2002) ...................21 Hình 2-3 : Đồng Bernese Rollbatzen ( Thế kỷ 15) ........................................23 Hình 2-4 : Đồng Zũrich Taler (1768).............................................................23 Hình 2-5 : Đồng xu vàng 16 Franc đầu tiên của Cộng hòa Helvetic (1800)..27 Hình 2-6 : Tiền giấy 1000 franc đợt in thứ chín ............................................28 Hình 2-7 : Tiền giấy 10 franc đợt in thứ chín ................................................29 Hình 2-8 : Tỷ giá hối đoái CHF/USD từ tháng 3/2020-8/2020 .....................32 Hình 2-9 : Tiền giấy 5000 F và 10000 F đầu tiên ..........................................34
5. MỤC LỤC CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HỆ THỐNG TIỀN TỆ VÀ THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI5 1.1HỆ THỐNG TIỀN TỆ5 1.1.1 Tổng quan về hệ thống tiền tệ5 1.1.2 Quá trình phát triển của hệ thống tiền tệ quốc tế7 1.1.2.1 Hệ thống bản vị vàng (gold standard) 7 1.1.2.2 Hệ thống Bretton Woods: 1945 – 1972 8 1.1.2.3 Hệ thống tiền tệ quốc tế hiện đại – chế độ tỷ giá hối đoái linh hoạt (Flexible Exchange Rate) : từ 1973 đến nay 9 1.2TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI 9 1.2.1 Tổng quan về tỷ giá hối đoái9 1.2.1.1 Khái niệm 9 1.2.1.2 Ý nghĩa kinh tế của tỷ giá hối đoái9 1.2.1.3 Tác động của tỷ giá đến các quan hệ kinh tế quốc tế 10 1.2.2 Chế độ tỷ giá hối đoái 10 1.2.2.1 Chế độ tỷ giá cố định 10 1.2.2.2 Chế độ tỷ giá thả nổi 11 1.2.2.3 Chế độ tỷ giá linh hoạt có sự quản lý của nhà nước 11 1.3 THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI 12 1.3.1 Tổng quan về thị trường ngoại hối 12 1.3.1.1 Khái niệm 12 1.3.1.2 Đặc điểm của thị trường ngoại hối 12 1.3.1.3 Hàng hóa của thị trường hối đoái 13 1.3.2 Các thành phần tham gia 13 1.3.3 Vai trò của thị trường ngoại hối 14 1.3.3.1 Cân đối các nhu cầu mua bán ngoại tệ 14 1.3.3.2 Phòng chống rủi ro tỷ giá 14 1.3.3.3 Tạo ra thu nhập cho người sở hữu ngoại tệ 14 CHƯƠNG 2 HỆ THỐNG CÁC NƯỚC THEO HỆ THỐNG ĐỒNG FRANC VÀ VỊ THẾ CỦA CÁC ĐỒNG FRANC TRÊN THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI 15 2.1 CỘNG HÒA PHÁP – ĐỒNG FRANC PHÁP 15 2.1.1 Tổng quan 15 2.1.2 Đồng franc Pháp qua các thời kỳ 15 2.1.2.1 Ra đời: năm 1360 đến 1641 15 2.1.2.2 Từ 1795 đến trước chiến tranh thế giới thứ nhất 16 2.1.2.3 Chiến tranh thế giới thứ nhất 16 2
6. 2.1.2.4 Chiến tranh thế giới thứ hai 16 2.1.2.5 Sau chiến tranh thế giới thứ hai đến 1999 17 2.1.3 Vị thế trên thị trường ngoại hối 17 2.2 THỤY SĨ – CHF 22 2.2.1 Tổng quan 22 2.2.2 Đồng franc Thụy Sỹ qua các thời kỳ 23 2.2.2.1 Trước và trong thời kì Cộng hòa Helvetic 23 2.2.2.2 Franc của Liên minh Thụy Sĩ 23 2.2.2.3 Trong hai cuộc chiến tranh thế giới. 25 2.2.2.4 Những năm gần đây 26 2.2.3 Tiền xu và tiền giấy 26 2.2.3.1 Tiền xu 26 2.2.3.2 Tiền giấy 27 2.2.4 Vị thế franc Thụy Sỹ hiện nay trên thị trường ngoại hối 29 2.3 CFP FRANC 32 2.3.1 Tổng quan 32 2.3.2 Đồng franc Thái Bình Dương qua các thời kỳ 33 2.3.2.1 Ra đời năm 1945 33 2.3.2.2 Từ 1949 - nay 33 2.3.3 Vị thế đồng CFP franc trên thị trường ngoại hối 35 2.4 CÁC ĐỒNG FRANC CFA 36 2.4.1 Tổng quan 36 2.4.2 Đồng Franc Châu Phi qua các thời kì 36 2.4.3 Vị thế của đồng Franc Châu Phi trên thị trường ngoại hối 38 CHƯƠNG 3 NHẬN XÉT-KIẾN NGHỊ 39 3.1 KẾT CHƯƠNG I 39 3.2 KẾT CHƯƠNG II 39 3.2.1 Đồng Franc Pháp 39 3.2.2 Đồng Franc Thụy Sĩ 40 3.2.3 Các đồng Franc khác 40 3.3 KẾT LUẬN 40 3
7. LỜI MỞ ĐẦU Trong quá trình phát triển nền kinh tế hàng hóa, tiền tệ ra đời và tồn tại dưới nhiều hình thái khác nhau nhằm đáp ứng cho nhu cầu phát triển kinh tế, đặc biệt là hoạt động sản xuất, lưu thông và trao đổi hàng hóa. Nó có vai trò quan trọng thúc đẩy quá trình sản xuất và phát triển kinh tế xã hội của mỗi quốc gia cũng như trên phạm vi toàn cầu, đặc biệt trong nền kinh tế thị trường – nền kinh tế được tiền tệ hóa cao độ. Cùng với sự phát triển năng động của nền kinh tế thị trường đã làm nảy sinh nhu cầu thường xuyên và to lớn về nguồn tài chính để đầu tư và tạo lập vốn kinh doanh hoặc đáp ứng nhu cầu trong xã hội. Kinh tế ngày càng phát triển thì quan hệ cung cầu nguồn tài chính ngày càng tăng. Dựa theo nghiên cứu của Marx-Lenin về lịch sử và bản chất của tiền tệ: “Tiền là loại hàng hóa đặc biệt được tách ra từ trong thế giới hàng hóa làm vật ngang giá chung thống nhất cho các hàng hóa khác, nó thể hiện lao động xã hội và biểu hiện quan hệ giữa những người sản xuất hàng hóa.” Vì vậy, mỗi quốc gia hay mỗi khu vực đều có một đồng tiền đại diện riêng. Đồng Franc từ khi xuất hiện đến nay đã đóng một vai trò rất quan trọng trong thị trường tiền tệ của khu vực và cả thế giới. Vậy tại sao lại nói đồng Franc có vai trò quan trọng trong thị trường ngoại hối? Để hiểu rõ hơn Nhóm 2 đã có bài nghiên cứu về đề tài :” Hệ thống tiền tệ của các nước theo hệ thống đồng Franc và vị thế của các đồng Franc trên thị trường ngoại hối” nhằm mục đích có thể đi sâu vào nghiên cứu về lịch sử hình thành, quá trình phát triển và vị thế của nó trong thị trường ngoại hối. 4
8. CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HỆ THỐNG TIỀN TỆ VÀ THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI 1.1HỆ THỐNG TIỀN TỆ 1.1.1 Tổng quan về hệ thống tiền tệ Tiền tệ ra đời như là một tất yếu của hoạt động trao đổi, tuy nhiên tiền tệ chỉ thực sự phát triển trong điều kiện nền kinh tế sản xuất hàng hóa. Kể từ khi ra đời đến nay, tiền tệ đã tồn tại nhiều hình thái khác nhau bao gồm: - Vật ngang giá chung (hình thái cổ xưa). - Tiền kim loại: Vàng và bạc là phổ biến nhất. Vàng đại diện cho sự giàu có và của cải và được gọi là kim loại quý. Do khối lượng vàng hạn chế nên người ta sử dụng kim loại khác để đúc tiền ( đồng, nhôm ) những đồng tiền kim loại đầu tiên được đúc do các địa chỉ, tầng lớp quý tộc. - Tiền giấy do sự phát triển của ngành in. - Tiền tín dụng: Sự phát triển của hệ thống ngân hàng giữa các nước với nhau, trong hệ thống thanh toán đã xuất hiện tiền tín dụng. Việc sử dụng tiền tín dụng rất thuận lợi và an toàn. Đối với bản thân nền kinh tế thì tất cả đồng tiền của nền kinh tế được đưa vào lưu thông, tốc độ luân chuyển nhiều nên tăng GDP. Ngày nay chúng ta còn có các khái niệm phân biệt giữa tiền của một nước và tiền thế giới như tiền tệ quốc gia và tiền tệ quốc tế. Về cơ bản, chúng đều là tiền, có chức năng giống nhau là lưu thông, trao đổi, buôn bán. Tuy nhiên hai loại tiền này có sự khác nhau về phạm vi: Tiền quốc gia được từng quốc gia thừa nhận còn tiền quốc tế được nhiều quốc gia thừa nhận. Vậy để tiền tệ quốc gia trở thành tiền tệ quốc tế dựa trên cơ sở là đồng tiền đó phải có khả năng chuyển đổi. Chính vì sự cần thiết của việc trao đổi 5
9. giữa các quốc gia với nhau trong một xã hội đã phát triển vượt bậc, như một sự tất yếu, hệ thống tiền tệ quốc tế ra đời giải quyết những khó khăn cho nền kinh tế. Hệ thống tiền tệ quốc tế là một định chế chung, mà trong đó thực hiện những hoạt động thanh toán quốc tế, điều tiết các giao dịch vốn và quyết định tỷ giá hối đoái giữa các đơn vị tiền tệ. Nghĩa là hệ thống tiền tệ quốc tế là cơ chế tổ chức lưu thông tiền tệ giữa các quốc gia, được thực hiện bằng những thỏa ước và quy định ràng buộc của các quốc gia, có hiệu lực trong phạm vi không gian và thời gian nhất định. Hệ thống tiền tệ quốc tế tập trung vào hai đặc điểm đó là chọn loại hình tiền tệ làm đơn vị quốc tế và tổ chức lưu thông tiền tệ. - Chọn loại hình tiền tệ làm đơn vị tiền tệ quốc tế. Đơn vị tiền tệ chung là đơn vị thanh toán, đo lường và dự trữ giá trị của một cộng đồng kinh tế. Thông thường các nước sử dụng một đồng tiền mạnh của một quốc gia nào đó trong khối làm đồng tiền chung của khối. Các đồng tiền USD, GBP, FRF, JPY, DEM đã từng là các đồng tiền quốc tế trong một khoảng thời gian. Tuy nhiên, sau này do sự phát triển và hội nhập kinh tế, các liên minh kinh tế được hình thành hoàn toàn trên cơ sở tự nguyện do vậy, mà các nước châu Âu đã không chọn một đồng tiền nào của quốc gia được làm đồng tiền chung, mà các nước trong liên minh tự định ra một đồng tiền chung của cả khối. Chẳng hạn: Ngày 01/01/1999 Đồng tiền chung của châu Âu là euro đã ra đời với tỷ giá ngay tại ngày ra đời là 1 EUR = 1,16675 USD. - Tổ chức lưu thông tiền tệ: Chế độ tổ chức lưu thông tiền tệ trong các hệ thống tiền tệ quốc tế thông thường bao gồm những nội dung đặc trưng sau: • Xác định tỷ giá giữa đồng tiền chung với các đồng tiền thành viên của khối. Có thể theo tỷ giá cố định hoặc tỷ giá thả nổi. • Quy định về lưu thông tiền mặt, thanh toán không dùng tiền mặt và lưu thông các giấy tờ có giá khác ghi bằng đồng tiền chung của cả khối. • Quy định về tỷ lệ dự trữ ngoại hối: ấn định tỷ trọng giá trị của đồng tiền chung trong tổng dự trữ ngoại hối của các nước thành viên, của ngân hàng thuộc khối. Tiền tệ quốc tế và hệ thống tiền tệ quốc tế đều là sản phẩm của các liên minh kinh tế. Do vậy sự phát triển của hệ thống tiền tệ quốc tế phụ thuộc vào các liên minh 6
10. kinh tế. Tuy nhiên, các liên minh kinh tế thường không đứng vững trong một thời gian dài do các nguyên nhân khác nhau cho nên khi các liên minh kinh tế tan vỡ thì hệ thống tiền tệ quốc tế cũng bị ảnh hưởng theo. Mỗi hệ thống tiền tệ quốc tế được hình thành đều xuất phát từ những mục đích nhất định của các nước tham gia. Tuy nhiên có thể thấy các hệ thống tiền tệ đều có một số mục đích chung như sau: - Mở mang giao lưu về kinh tế quốc tế, tạo sự liên kết kinh tế giữa một số nước đã có quan hệ gắn bó hoặc phụ thuộc lẫn nhau với ý định cạnh tranh hoặc chống lại sự xâm nhập kinh tế – tài chính của các khối kinh tế khác. - Có thể tạo ra các mối liên kết (liên minh) về chính trị giữa các quốc gia một cách chặt chẽ hoặc ràng buộc lỏng lẻo giữa các nước dưới sự chỉ huy hoặc thao túng của một quốc gia mạnh. - Củng cố vai trò và vị trí kinh tế – tiền tệ của một số quốc gia trong khu vực. 1.1.2 Quá trình phát triển của hệ thống tiền tệ quốc tế Hệ thống tiền tệ quốc tế đã hình thành từ tự phát đến tự giác. Ban đầu là tự phát thể hiện một đồng tiền của quốc gia nào đó tự nó có đầy đủ các yếu tố trở thành tiền tệ quốc tế. Dần dần hệ thống tiền tệ quốc tế được hình thành một cách tự giác trên cơ sở các quốc gia thỏa thuận, thống nhất với nhau thông qua đàm phán, ký kết văn bản hoặc thừa nhận một đồng tiền của một quốc gia nào đó làm đơn vị tiền tệ quốc tế. 1.1.2.1 Hệ thống bản vị vàng (gold standard) Từ trước dương lịch 300 năm, thời của các Pharaoh, vàng được xem là phương tiện thanh toán và cất trữ. Hy Lạp và đế chế Roman dùng tiền vàng cho đến thời kỳ khếch trương thương mại của thế kỷ 19. Khi sự gia tăng thương mại lớn hơn đã đặt ra yêu cầu cần phải có hệ thống chính thức trong cán cân thương mại quốc tế. Các quốc gia lần lượt thiết lập các mệnh giá cho các loại tiền tệ của quốc gia mình theo giá trị của vàng và từ đó gắn với luật chơi đã đặt ra. Chế độ bản vị vàng được xem là hệ thống tiền tệ quốc tế được Châu Âu thừa nhận từ những năm 1870. Mỹ là nước đi sau và chỉ thừa nhận hệ thống này đến năm 1879. Theo bản vị vàng, tỷ lệ chuyển đổi giữa hai loại tiền bất kì xác lập dựa trên giá trị của vàng của hai loại tiền đó ( tiền tệ lưu thông là tiền đúc bằng vàng ). Thí dụ, hàm 7